Pozowane, podpatrzone. Fotografie Wojciecha Plewińskiego
W warszawskim Domu Spotkań z Historią od czerwca 2023 prezentowanych jest blisko 150 zdjęć z imponującego artystycznego dorobku fotografa, przez kilka dekad związanego z krakowskim „Przekrojem” i najważniejszymi polskimi teatrami. Fotografie te pochodzą głównie z lat 1950–1980. Zarówno zdjęcia reportażowe, jak i cykle ukazują ich autora jako przenikliwego obserwatora otaczającego świata, odzwierciedlając podejście Plewińskiego do pracy – uważnego, czułego i zdyscyplinowanego formalnie obserwatora ludzi.
Kuratorki zdecydowały się pokazać różnorodność jego fotografii, układając je w sekcje tematyczne: Ludzie kultury i sztuki, Moda i dizajn, „Przekrój”, Podróże zagraniczne, Opowieść o Polsce, Teatr.
W drugiej połowie lat 50., gdy Plewiński (ur. 1928) wszedł do zawodu, naszkicował przejmujący obraz powojennej Polski – zrujnowane i budzące się do życia Ziemie Zachodnie, jak też niknące ślady przeszłości, np. w cyklu Sklepiki. Istotną częścią wystawy są portrety artystów i intelektualistów oraz fotografie teatralne. Plewiński pracował dla najważniejszych polskich scen, fotografując aparatem tradycyjnym, na negatywach, bez lampy błyskowej – dla zachowania nastroju i plastyczności obrazu. Artysta, z wykształcenia architekt, jest jednym z ważniejszych przedstawicieli pokolenia fotografów powojennych, którego twórczość koresponduje z pracami francuskich fotografów humanistycznych lat 50. XX wieku – Henriego Cartiera-Bressona czy Elliota Erwitta. W jego dorobku znalazły się zdjęcia, które należą do kanonu polskiej kultury wizualnej.
Dzieła Plewińskiego prezentowane były na wielu wystawach zbiorowych i indywidualnych w Polsce i za granicą, m.in. w Austrii, Niemczech, Wielkiej Brytanii, Szwecji, we Włoszech, Francji, w Meksyku i Hongkongu. W 2011 roku Muzeum Narodowe w Krakowie przygotowało wystawę retrospektywną z okazji 50 lat jego pracy twórczej. Obecnie zdjęcia Plewińskiego znajdują się m.in. w archiwach Muzeum Sztuki w Łodzi, Muzeum Narodowego we Wrocławiu, Centrum Scenografii Polskiej w Katowicach, Muzeum Narodowego Starego Teatru w Krakowie czy Muzeum Fotografii w Krakowie (MuFo).
Wystawie w Domu Spotkań z Historią towarzyszy album zdjęć Wojciecha Plewińskiego z tekstami Aleksandry Boćkowskiej oraz Anny Brzezińskiej i Katarzyny Sagatowskiej.
Ekspozycja będzie dostępna do 4 lutego 2024.