Miasto na szklanych negatywach. Warszawa 1916 w fotografiach Willy’ego Römera

Wystawa ta, pokazywana przed pięciu laty w warszawskim Domu Spotkań z Historią, odbyła się ponownie – tym razem  w Domu Towarowym Braci Jabłkowskich, przy ul. Brackiej 25. Można ją było oglądać do końca listopada 2014.

Na wystawę złożyło się  blisko 100 zdjęć znanego niemieckiego fotoreportera, Willy’ego Römera, który w czasie I wojny światowej jako żołnierz niemieckiej armii znalazł się w Warszawie. Utrwalone na szklanych negatywach fotografie to niezwykle cenny zapis historii miasta, które w tym czasie odzyskuje pozycję stolicy. Ze zdjęć wyłaniał się wielowymiarowy obraz Warszawy: widać było zarówno znane, historyczne budynki, które stały się siedzibą nowych władz miasta, jak i biedę żydowskich dzielnic oraz codzienność w okupowanej przez Niemców stolicy.

Zdjęcia  podzielono tematycznie. Pierwsza część pokazywała Warszawę, odzyskującą stołeczne znaczenie. Drugi rozdział, i zarazem główna część ekspozycji, był to obraz Warszawy ze straganami, żydowskimi handlarzami; miasta pełnego zaułków i barwnych postaci. Warszawski folklor i biedota wyjątkowo fascynowały Römera; na zdjęciach autor nie pokazywał wielkomiejskiego życia. Utrwalone na szklanych negatywach sceny uświadamiały, jak trudna była sytuacja mieszkańców Warszawy dotkniętej zarządzeniami niemieckimi, drożyzną, bezrobociem i trudnościami z zaopatrzeniem.

Kolejne części zawierały fotografie z okolic Warszawy (głównie żydowskie miasteczka) oraz terenów dzisiejszej Białorusi. Skrótowo przypomniany został też główny nurt twórczości Römera – fotografie Berlina. Autor uwieczniał stolicę Niemiec od początku XX wieku aż do końca II wojny światowej.

Ekspozycję uzupełniły cytaty z ówczesnej prasy („Tygodnik Ilustrowany”, „Gazeta Poranna 2 Grosze”), fragmenty wspomnień świadków, dokumenty (obwieszczenia miejskie, odezwa gen. von Beselera) oraz komentarze varsavianistów.

Pokłosiem wystawy jest  album: Miasto na szklanych negatywach. Warszawa 1916 w fotografiach Willy’ego Römera, wydany nakładem DSH.

Współorganizatorem ekspozycji był Instytut Goethego w Warszawie.

(Informacja w oparciu o materiały organizatora)